– Колумна за една генерација што не е апатична, туку будна на свој начин
Во последниве години, често може да слушнеме – „младите се незаинтересирани“, „апатични“, „не им е гајле што се случува“. Тоа најчесто се кажува по некое изборно разочарување, кога процентот на младинска излезеност повторно ќе бил поразителен, или кога ќе се види дека партиските подмладоци едвај собираат активисти. Но, дали оваа дијагноза е навистина точна? Или можеби поставуваме погрешни прашања?
Недоверба во системот што не ги претставува
Првата и најочигледна причина зошто многу млади ги одбегнуваат политичките партии и изборите е длабоката недоверба во институциите. Кога со години гледаш дека од позиција на моќ се злоупотребува јавниот интерес, дека скандалите не носат одговорност, дека промената на власт не значи и промена на реалноста – нормално е да престанеш да веруваш. А кога нема доверба, нема ниту ентузијазам, ниту мотивација за вклучување.
Јазик што не ги допира
Политичарите зборуваат за БДП, реформи, патишта и уставни амандмани – но ретко кој зборува за менталното здравје, проблемите со изнајмување стан, животот во странство, дигитална култура, или климатски промени. Тоа се темите што ја интересираат младата генерација. Наместо да ги прашаме зошто не гласаат, подобро да ги прашаме: „Кој воопшто се обидува да разговара со вас, на ваш јазик?“
Политиката како валкан збор
Ретко кој млад човек денес сака да се нарече „политички активен“ – не затоа што не му е гајле, туку затоа што политиката доби лоша репутација. Партиите изгледаат како затворени клубови со свои внатрешни игри. Наместо вредности, гледаме лојалност; наместо визија – интерес. И ако влезеш во политиката, често ќе бидеш перципиран не како човек со став, туку како „партиски војник“.
Активизмот не исчезна – само се премести
Она што се променило не е политичката свест на младите, туку нејзината форма. Денешната младина не оди на партиски митинзи, но организира протести. Не се зачленува во партии, но прави онлајн кампањи, собира потписи, бојкотира брендови и споделува содржини што носат порака. И ова не е „помалку“ политичко – напротив, тоа е поавтентично, поризично и често поискрено.
Да не ги судиме, туку да ги слушнеме
Кога велиме дека младите се апатични, всушност велиме: „не се вклопуваат во нашиот шаблон на политичко учество“. Но можеби проблемот не е во нив, туку во шаблонот. Во еден свет што брзо се менува, не можеме да очекуваме дека старите форми ќе го задржат вниманието на новите генерации. Младите се заинтересирани – но за политика што ги признава, ги слуша и ги вклучува.
