Научно – истражувачки текст напишан од Стефанија Шаркоски, инженер по медицинско – лабораториска дијагностика
Во светот исполнет со медицински чуда и научни достигнувања, малку нешта имаат толку длабока човечка тежина како ин витро оплодувањето. Тоа не е само процедура. Тоа е мост помеѓу науката и љубовта, помеѓу биологијата и надежта. За илјадници парови низ светот – и сè повеќе и во Македонија – ин витрото не е избор, туку последна надеж.
Ин витро фертилизацијата (IVF) е медицинска постапка во која јајце клетка и сперматозоид се спојуваат надвор од телото, во лабораториски услови, а потоа ембрионот се враќа во матката. За науката, тоа е високотехнолошки процес. Но за луѓето што чекаат позитивен тест по години неуспешни обиди, тоа е вистинско чудо.
Причините за неплодност се многубројни – хормонални нарушувања, блокирани туби, намален број на сперматозоиди, возраст, стрес, но и непознати фактори. И додека во минатото дијагнозата „неплодност“ значеше крај на соништата за родителство, денес медицината нуди врата која сè повеќе парови се осмелуваат да ја отворат.
Но ин витрото не е само медицински процес – тоа е и психолошко патување. Секоја хормонска инјекција, секој ултразвук, секоја неуспешна имплантација носи тежина. Жените кои поминуваат низ IVF знаат што значи да се надеваш и да се разочараш, да продолжиш повторно, со иста храброст. За нив, болката е тивка, но реална – и токму затоа, нашето општество мора да биде повеќе информирано, повеќе чувствително и поддржувачко.
Во Македонија, достапноста на ин витро е подобрена во последните години, особено со државното кофинансирање на процедури. Но сепак, потребно е повеќе – поголема транспарентност, стручност, емпатија во болниците, и нормализирање на темата. Неплодноста не смее да биде табу тема. Таа не е срам, туку состојба – и решението за неа постои.
Денес, благодарение на IVF, илјадници деца низ светот се раѓаат секоја година. Тие не се „вештачки“ – тие се подеднакво реални, сакани и живи. Тие се доказ дека науката и љубовта не се исклучуваат – туку заедно можат да создадат живот.
И затоа, кога зборуваме за ин витро оплодување, да не зборуваме само за хормони и лаборатории. Да зборуваме за храброст. За трпение. За надеж. И за нови срца што чукаат – благодарение на науката, но и на една непоколеблива желба за родителство.
