Светиот маченик Трифун – заштитникот на лозарите и празнувањето во Македонија
Светиот маченик Трифун се слави на 14 февруари и е познат како заштитник на лозарите, земјоделците и градинарите. Овој ден има особено значење во македонската традиција, бидејќи се поврзува со почетокот на пролетниот циклус на работа во лозјата.
Свети Трифун бил христијански маченик роден во 3 век во Мала Азија. Познат бил по својата дарба да лечи болести и да изгонува зли духови. За време на прогоните на христијаните под римскиот цар Деције, Трифун бил мачен и убиен затоа што не сакал да се откаже од својата вера.
Традиции и обичаи во Македонија
Во Македонија, празникот Свети Трифун се слави со традиционален обред познат како „зарежување на лозјата“. Овој обичај е длабоко вкоренет во народното верување дека со благослов на светецот, лозјата ќе бидат плодни и ќе дадат богат род.
Наутро, лозарите одат во своите лозја носејќи погача, вино и колбаси. Со мал нож или срп, сечат неколку прачки од лозата, а потоа ги полеваат со вино во знак на благослов и плодност. Се изговараат зборови како:
“Свети Трифуне, запази го лозјето, да даде бериќет и добро грозје!”
По зарежувањето, обично следи весела прослава со богата трпеза и народни песни, во која учествуваат сите присутни.
Свети Трифун и Свети Валентин
Интересно е што на овој датум во западните земји се слави Денот на вљубените – Свети Валентин. Во Македонија и пошироко на Балканот, се вели дека „Свети Трифун го опива Свети Валентин“, алудирајќи на тоа дека виното и веселбата го обележуваат овој ден повеќе од љубовните изрази.
Свети Трифун останува еден од најважните празници за лозарите, но и за сите што уживаат во македонските традиции. Со зарежувањето на лозјата, луѓето не само што ја оддаваат својата почит кон светецот, туку и ја слават врската помеѓу човекот, природата и верата.
