Во човечките односи постои еден парадокс кој е тешко да се игнорира: колку и да се трудиме да бидеме добри со другите, понекогаш ќе се најдеме во ситуација кога некој ќе не етикетира како „лоши“.
Шокантно, таа „лоша“ етикета често доаѓа токму поради прекумерната љубезност и великодушност. Во такви ситуации, цитатот „Ако си станал лош за некого – значи дека си направил премногу добро за него“ добива на тежина и длабоко ни одекнува.
Границите на љубезноста: како давањето може да стане товар
Љубезноста и великодушноста се квалитети кои вообичаено се сметаат за доблести. Тие нè учат да им помагаме на другите, да бидеме покрај нив во тешки моменти и несебично да даваме поддршка. Меѓутоа, во тој процес, често забораваме на границите. Понекогаш даваме толку многу од себе и нашите ресурси, што луѓето околу нас почнуваат да го земаат здраво за готово. Нашата постојана достапност, поддршка и помош станува норма, очекување, наместо нешто што треба да се цени.
Со текот на времето, ако не се повлечеме и не поставиме граници, нашата добрина почнува да станува товар – не само за нас, туку и за оние на кои им помагаме. Луѓето се навикнуваат на нашата помош и ако од која било причина престанеме да ја даваме истата поддршка, тие може да не гледаат како „лоши“ или себични. Тоа е моментот кога сфаќаме дека нашата добрина стана стапица од која е тешко да се избега.
Како станувате „лоши“ поради премногу добро?
Кога сте постојано добри со некого, вие станувате не само поддршка, туку и клучна фигура во неговиот живот. Вашата помош и поддршка стануваат толку составен дел од нивниот секојдневен живот што тие почнуваат да го земаат здраво за готово. Во моментот кога ќе одлучите да престанете да давате на ист начин – без разлика дали поради вашите потреби, замор или затоа што едноставно не можете повеќе – тие луѓе може да почнат да ве гледаат како некој што ги изневерил нивните очекувања.
Зошто се случува ова? Луѓето лесно се навикнуваат на добра работа. Кога сте секогаш тука за некого, тој престанува да го гледа вашето давање како избор и почнува да го гледа како обврска. Кога таа посветеност одеднаш ќе заврши, тие чувствуваат чувство на загуба, а загубата често е придружена со фрустрација и гнев. Така, вашата несебичност одеднаш се трансформира во „себичност“ во очите на оние кои се навикнати на вашата постојана поддршка.
Зошто е важно да се постават граници?
Еден од клучните чекори за да се заштитите од овој парадокс е да поставите јасни граници. Границите не се знак на себичност – тие се неопходни за одржување на здрави врски. Кога постојано давате и барате малку или ништо за возврат, другите луѓе го губат чувството за рамнотежа во врската.
Преку јасни граници, вие исто така ги учите другите да ве ценат поради тоа што сте, а не само она што го правите за нив. На тој начин, вашата добрина останува вредна и не станува очекуваниот товар.
Како да ја избегнете замката на прекумерната љубезност?
Ако веќе сте се нашле во ситуација кога сте станале „лоши“ за некого затоа што сте направиле премногу добро за него, размислете дали вашите односи се взаемни, дали добивате онолку колку што давате и дали се чувствувате ценети. Ако не, можеби е време да преземете чекори за да се дистанцирате или да поставите појасни граници. Во секоја врска, без разлика дали се работи за пријателство, партнерство или деловна соработка, важно е да се одржува рамнотежа.